ماهی‌گیران دریای خودروسازی

تغییر فضای صنعت خودرو آغاز و حمایت از صنعت داخلی به امری پرهزینه بدل شده است. این همه در شرایطی است که در جهان، موج گسترده‌‌‌‌ای از تحولات آغاز شده و صنعت خودرو را دگرگون کرده است. محور تحولات صنعت خودرو در دهه‌‌‌‌های آتی، کنترل بر زنجیره تامین است.

علی یکه‏ فلاح /کارشناس صنعت خودرو

وضعیت صنعت خودرو در ایران بحرانی است. خروجی دهه‌‌‌‌ها تلاش دسته‌‌‌‌جمعی به نقطه‌‌‌‌ای رسیده است که در آن نه بازار آرامش دارد، نه سیاستگذار و نه خودروساز. خروج از چنین فضایی نیازمند بازگشت به ریشه‌‌‌‌ها و تغییر اندیشه‌‌‌‌هاست. به نظر می‌رسد تکیه صرف بر ایده‌‌‌‌های قدیمی نتیجه‌‌‌‌ای مشابه آنچه امروز پیش‌روی جامعه است، در پی خواهد داشت که نه مطلوب است و نه ممکن.

تغییر فضای صنعت خودرو آغاز و حمایت از صنعت داخلی به امری پرهزینه بدل شده است. این همه در شرایطی است که در جهان، موج گسترده‌‌‌‌ای از تحولات آغاز شده و صنعت خودرو را دگرگون کرده است. محور تحولات صنعت خودرو در دهه‌‌‌‌های آتی، کنترل بر زنجیره تامین است. به‌عنوان قطعه‌‌‌‌سازی که بیش از سه‌دهه است به طور مستمر در جریان‌‌‌‌ تحولات صنعت خودرو قرار داشته و اثر فناوری بر تولید را بعینه لمس کرده، یقین دارم که خودروسازی طی یک‌دهه آینده کمتر شباهتی به امروز خواهد داشت. به‌زودی تغییرات چنان بر صنعت خودرو مستولی خواهد شد که مرزها را جابه‌جا خواهد کرد و برنده این تحولات کسی است که هرچه سریع‌‌‌‌تر به این روند بپیوندد.

بسیاری از تحلیلگران باور دارند که دست‌کم تا یک‌دهه آینده نیمی از برندهای کنونی بازار جهانی که شهرت ۱۰۰ساله دارند، به حاشیه رفته یا ورشکست می‌‌‌‌شوند یا دست به ادغام می‌‌‌‌زنند تا کماکان بتوانند به فعالیت ادامه دهند. دلیل این موضوع دو چیز است؛ نخست گسست زنجیره تامین جهانی و دوم، فاصله گرفتن دانش خودروسازان با مرزهای دانش. تغییر الگوی مهندسی خودرو از محصولی مکانیکی به نسخه‌‌‌‌ای هوشمند با قابلیت یادگیری، مهم‌ترین دلیل فاصله گرفتن دانش خودروسازان کلاسیک از مرزهای دانش خودرو است. خبری که البته هنوز در ایران جدی گرفته نشده است.

در آینده نه‌چندان دور اگرچه تولید خودرو اهمیت خود را حفظ می‌کند؛ اما این تسلط بر زنجیره تامین در کنار ابداعات و اختراعات است که اهمیت صدچندانی پیدا می‌کند. این روندها به حدی برای بقای بنگاه‌‌‌‌های خودرویی حائز اهمیت هستند که اگر شرکت‌ها دیر بجنبند، در توفان تغییرات بنیادین گم خواهند شد و جای خود را به خودروسازان نوظهور چینی و هندی یا قطعه‌‌‌‌سازان بزرگ علاقه‌مند به ساخت محصول کامل و نهایی می‌دهند. تسلا و بی‌‌‌‌وای‌‌‌‌دی مصداق بارز این موضوع هستند.

اصرار بر مدل‌‌‌‌های از مدافتاده سیاستگذاری خودرو در ایران در حالی است که بازیگران مورد اشاره در حال تغییر معنای خودرو و تحول در بازارهای جهانی و منطقه‌‌‌‌ای هستند. شرکت‌های سونی و گروه خودروسازی توگ دو نمونه از صدها شرکتی هستند که در پی تغییرات جدی در الگوی فعالیت خود در صنعت خودرو بوده و اقدامات مشخصی را در این زمینه انجام داده‌‌‌‌اند. سونی که سال‌ها به ساخت مجموعه‌‌‌‌های صوتی -تصویری برای خودروهای لوکس و پریمیوم مشغول بود و طی سال‌های گذشته به تجارت باتری‌‌‌‌های لیتیومی وارد شد، اخیرا از خودرویی رونمایی کرده که از هر نظر با بهترین‌‌‌‌های بازار محصولات الکتریکی قابل رقابت است.

ترکیه نیز با همین مدل از توسعه، به کشور صادرکننده خودرو بدل شد. «توگ»، برند ترک‌‌‌‌تبار نیز که اخیرا خودروهای الکتریکی خود را در این کشور و قاره اروپا به بازار فرستاده، سرریز همین سیاست است. در پرونده توگ، اساسا کنسرسیومی از قطعه‌‌‌‌سازان داخلی و خارجی روی یک پروژه ریسک کرده و سبدی از محصولات را روانه بازار کرده‌‌‌‌اند. «بوش» از دیگر قطعه‌‌‌‌سازانی است که مدت‌هاست در تلاش است به خودروساز بدل شود. «پینین‌‌‌‌فارینا» استودیوی مشهور طراحی خودرو نیز مدتی است که ابرخودروی خود را روانه بازار کرده و پروژه‌‌‌‌های توسعه‌‌‌‌ای بسیاری در دست ساخت دارد.

 

منبع : onya-e-eqtesad